ELE301 – Kontrol Sistemleri I, 2015–2016/I

Duyurular (yeniden eskiye)

  • ELE301 için bütünleme sınavı 26 Aralık 2015 Cumartesi saat 16.00’da 111 nolu derslikte yapılacaktır. Sınava dönem başından beri işlediğimiz tüm konular dahildir. Sınavda hesap makinesi kullanmak serbest olup, diğer her türlü elektronik aletin kullanımı yasaktır. Laboratuvar dersi (ELE301L) için bütünleme sınavı olmayacaktır. Bütünleme sınavı final sınavı yerine geçtiği için finali olmayan dersler için bütünleme yapılamaz.
  • Projeler ders asistanları tarafından değerlendirilmiş olup, konu ile ilgili sorularınız ve itirazlarınız için kendileriyle iletişime geçmeniz gerekiyor. Projeler değerlendirilirken fiziksel olarak ortaya çıkardığınız sistemin yanı sıra, yazdığınız raporların, sunumuzun ve asistanların sorularına verdiğiniz cevapların da dikkate alındığını unutmayınız. Bu nedenle aynı grupta olan kişiler performanslarına göre farklı notlar alabilir, notunuzun detaylarını ders asistanlarına sorabilirsiniz.
  • Final sınavları okunmuştur, notlar için tıklayın.
  • Hatırlatma: Final sınavı 13 Aralık 2015 Pazar günü saat 8.30’da 109, 110 ve 111 nolu dersliklerde yapılacaktır. Sınava dönem başından beri işlediğimiz tüm konular dahildir. Sınavda hesap makinesi kullanmak serbest olup, diğer her türlü elektronik aletin kullanımı yasaktır. İyi çalışmalar ve tüm finallerinizde başarılar dilerim…
  • Ödev 5: Ders kitabı (Ogata 5. baskı) Chapter 5 için Example Problems kısmından A-5-17, A-5-21 ve Problems kısmından B-5-8, B-5-20, B-5-21, B-5-22, B-5-23, B-5-24, B-5-26, B-5-27.
  • Ödev 4: Ders kitabı (Ogata 5. baskı) Chapter 5 için Example Problems kısmından A-5-3, A-5-4, A-5-22, A-5-23, A-5-24, A-5-25 ve Problems kısmından B-5-1, B-5-2, B-5-3, B-5-5, B-5-7, B-5-9, B-5-12, B-5-13, B-5-23.
  • Ara sınavlar okunmuştur, notlar için tıklayın.
  • 23 Kasım 2015 Pazartesi günü yapılacak deneyin (Deney 4) föyünü indirmek için tıklayın.
  • 23 Kasım 2015 Pazartesi günü yapılacak deneyin (Deney 4) ön çalışmasına ulaşmak için tıklayın. Deney föyü bir iki gün içerisinde konulacaktır.
  • 16 Kasım 2015 Pazartesi günü yapılacak deneyin (Deney 3) ön çalışmasına ulaşmak için tıklayın. Deney föyüne ulaşmak için tıklayın.
  • 9 Kasım 2015 Pazartesi günü yapılacak deneyin (Deney 2) föyüne ulaşmak için tıklayın.
  • Hatırlatma: Ara sınav 5 Kasım 2015 Perşembe günü saat 18.30’da 177, 178 ve 179 numaralı dersliklerde yapılacaktır. Ara sınava dönem başından beri işlediğimiz tüm konular dâhildir. Sınavda kitapta sayfa 863, 864, 865’teki Laplace dönüşümü ve özellikleri tablolarını aynen vereceğim, bu tabloları görmek için tıklayın. Sınava gelmeden bu tablolara bakıp neyin nerede olduğuna ve ne şekilde ifade edildiğine alışkanlık kazanmanız faydalı olacaktır. Fakat bu tablolar verilse bile Laplace dönüşümünü doğrudan integral alarak yapmayı ve kısmı kesirler açılımı yaparak yapmayı bilmelisiniz; bazı sorularda tablo kullanmadan yapmanızı isteyebilirim. Transfer fonksiyonu bulmanız istenilen sorularla ilgili olarak: Sınavda mekanik sistemlerle ilgili soru olursa diferansiyel denklemleri verilir, oradan sonrası sorulur. Fakat elektriksel devrelerle ilgili sorularda, diferansiyel denklemlerin çıkarımından da sorumlusunuz. Sınavda hesap makinesi kullanmak serbest olup, diğer her türlü elektronik aletin kullanımı yasaktır. İyi çalışmalar ve sınavda başarılar dilerim…
  • Ara sınav günü (5 Kasım 2015 Perşembe) ders yapılmayacaktır.
  • Ödev 3: Ders kitabı (Ogata 5. baskı) Appendix B için Example B-1, B-2, B-3, B-4, B-5.
  • Ödev 2: Ders kitabı (Ogata 5. baskı) Chapter 3 için Example Problems kısmından A-3-1, A-3-4, A-3-5, A-3-6 ve Problems kısmından B-3-2, B-3-5, B-3-7, B-3-8, B-3-10, B-3-1
  • Derste de duyurulmuş olduğu üzere 2 Kasım 2015 Pazartesi günü laboratuvar yapılmayacaktır. Deney 2 sonraki hafta (9 Kasım 2015 Pazartesi) yapılacaktır.
  • Ödev 1: Ders kitabı (Ogata 5. baskı) Chapter 2 için Example Problems kısmından A-2-2, A-2-4 ve Problems kısmından B-2-1, B-2-4, B-2-5, B-2-6.
  • Laboratuvarlar 26 Ekim 2015 Pazartesi günü Deney 1 ile devam edecektir. Bu deney ve takip edecek deneyler için hem dersin asistanını Övünç Elbir’in ELE301L sayfasına bakmayı hem de bu sayfanın alt tarafında yer alan açıklamaları okumayı ve varsa ön çalışmaları yapmayı unutmayınız.
  • Bundan sonra laboratuvarlar ve proje ile ilgili duyurular dersin asistanı Övünç Elbir’in sitesi üzerinden yayınlanacaktır, lütfen orayı da takip ediniz. Mümkün olduğu kadar oradaki duyuruları buradan da yayınlayacağım fakat gecikmeler olabilir, o nedenle lütfen düzenli olarak oraya da bakınız.
  • Derste de duyurulmuş olduğu üzere 19 Ekim 2015 Pazartesi günü laboratuvar yapılmayacaktır. Deney 1 gelecek hafta (26 Ekim 2015 Pazartesi) yapılacaktır.
  • Laboratuvarlar 12 Ekim 2015 Pazartesi günü Deney 0 ile başlayacaktır. Bu deney ve takip edecek deneyler için sayfanın alt tarafında yer alan açıklamaları okumayı ve varsa ön çalışmaları yapmayı unutmayınız.
  • Dersin projesi ile ilgili açıklamalara ulaşmak için tıklayın. Son teslim tarihi 18 Aralık 2015 Cuma günüdür.
  • 10 Eylül 2015 Perşembe günü ders yapılmayacaktır.
  • Dersle ilgili tüm duyurular bu alandan yapılacaktır. Bu alanı düzenli olarak takip etmek sizin sorumluluğunuzdur.

Dersin amaçları, kazandıracağı bilgi ve beceriler

Otomatik kontrol sistemlerinin tasarımında mevcut yöntemlerin kavranması. Kararlılık ve performans eksenindeki tasarım ayrıntılarının öğrenilmesi. Laplace ve Fourier dönüşümlerine dayalı analitik yöntemlerin kontrol sistemlerinin tasarımında kullanılması. PID, geçici hal performansı, sürekli hal hataları, kök yer eğrileri ve frekans cevabı konularının öğrenilmesi. Geribeslemeli sistemlerin önemli değişkenlerinin zamanla gelişiminin elde edilmesi, yorumlanması. Bilgisayar destekli modelleme ve simülasyon yeteneklerinin geliştirilmesi.

Dersin Hocası

  • Dr. Coşku Kasnakoğlu
    Ofis: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü, oda 165
    Eposta: 
    Web: https://kasnakoglu.wordpress.com
    Tel: (312) 292-4259
    Ofis saatleri: Müsait olduğu her zaman

Dersin Asistanları

  • İlan edilecek.

Plan

  • Ders saatleri: Salı 16.30–18.10 (Amfi 2) (blok ders), Perşembe 12:30–14:20 (Amfi 3)
  • Ara sınav tarihi:5 Kasım 2015 Perşembe. Saat: 18.30. Yer: 177, 178, 179
  • Final sınavı tarihi: İlan edilecek.

Dersin Web Sitesi

Notlandırma

  • Ara sınav notu %50
  • Final notu %50
  • Proje (isteğe bağlı) %25 ekstra
  • Ödevler toplanmayacak ve notlandırılmayacaktır. Ancak sınav soruları büyük ölçüde bunlara dayanacağından iyi not alabilmek için ödevleri çözmeniz şarttır.

Ders Kitapları

  • Ana ders kitabı: Katsuhiko Ogata, Modern Control Engineering, 5. Baskı, Prentice Hall, 2009, ISBN: 978-0136156734
  • Yardımcı kaynak (isteğe bağlı): Otomatik Kontrol Sistemleri, Benjamin C. Kuo (çeviren: Atilla Bir), Literatür Yayınları, 1999, ISBN: 9757860948.
  • Yardımcı kaynak (isteğe bağlı): Otomatik Kontrol Sistemleri, Mehmet Önder Efe, Seçkin Yayıncılık, 2012, ISBN: 978-9750219900.

Dersin Konuları

  1. Kontrol mühendisliğine giriş
  2. Dersle ilgili bilinmesi gereken karmaşık analiz, Laplace dönüşümü ve doğrusal cebir kavramlarının hatırlatılması.
  3. Doğrusal diferansiyel denklemler, transfer fonksiyonlarının elde edilmesi, blok diyagramlar.
  4. Transfer fonksiyonlarıyla sistem kararlılığının irdelenmesi
  5. Geribesleme ve kapalı çevrim.
  6. Basit kontrol eylemleri: P, I ve D eylemleri
  7. Kararlılık, Routh kriteri ile kapalı çevrimde kararlılık analizi
  8. Durum uzayı gösterilimi ve kararlılık
  9. Birinci ve ikinci dereceden sistemlerde geçici hal analizi, sürekli hal hataları

ELE301L – Kontrol Sistemleri I Laboratuvarı, 2013–2014/I

  • Laboratuvar saatleri: Salı 10:30–12:20
  • Laboratuvar yeri: Teknoloji Merkezi 1. Kat 117 (Elektrik-Elektronik Mühendisliği Eğitim Labı 2)
  • Laboratuvar asistanları: Emre Atlas, Gizem Sezin Özden, Övünç Elbir.
  • Notlandırma:
    • Deney öncesi kısa sınavlar %15
    • Deney performansları %35
    • Deney sonrası raporları %50
  • İlki hazırlık amaçlı olmak üzere toplam beş deney yapılacaktır.
  • Deneyler tahminen dört veya beşinci hafta başlayacaktır.
  • Her deney için deneyin hangi hafta yapılacağı ve yapılması gereken ön hazırlık çalışmaları, deneyden önceki hafta duyurulacaktır.
  • Deneyi süresinde bitirebilmek için deney öncesi hazırlığınızın tam olmasına özen gösteriniz.
  • Deneyler ikişer kişilik gruplar halinde yapılacak, her öğrenci kendi oturumuna kayıtlı bir öğrenci ile grup oluşturabilecektir.
  • Deneylere gelirken mutlaka dizüstü bilgisayarınızı yanınızda bulundurunuz.
  • Deneylere gelirken PSPICE ve MATLAB yazılımların bilgisayarınızda kurulu olması gereklidir. Bu yazılımların doğru çalıştığını kontrol etmek sizin sorumluluğunuzdur.
  • Deneyin yapılmasını takiben bir hafta içerisinde raporlar ilgili asistana teslim edilmelidir. Laboratuvar kapak sayfası ve rapor yazım kılavuzu için tıklayın.
  • Herkes kendi raporunu kendisi yazacaktır, partneriyle beraber yazmayacaktır. Birbirine benzer rapor veren kişiler o rapordan 0 (sıfır) notu alırlar.
  • Bütün laboratuvar raporları 100 üzerinden değerlendirilecek ve web sayfasından sayfadan ilan edilecektir. Laboratuvar dersinin notu bütün laboratuvarlardan alınan notların (rapor + performans + kısa sınav notu) ortalamasına bakılarak verilecektir.
  • Mazeretsiz olarak laboratuvara girmeyen kişiye dersten FF notu verilir.

Deney 0. Laboratuvar ve deney aletlerinin tanıtılması, genel bilgiler

  • Deney 0 kapsamında laboratuvar ortamı ve deneylerde kullanılacak aletler öğrencilere tanıtılacak, deneylerin işleyişi ve öğrencilerden beklentiler hakkında genel bilgiler verilecektir.
  • Diğer deneyler gibi bu deneye de katılım zorunludur; yoklama alınacak ve nota etki edecektir.
  • Deneyden önce bilgisayarlarınızda MATLAB ve PSPICE kurulmuş olması gerekmektedir. Deneyden önce laboratuvar asistanlarından bu konuda yardım alabilirsiniz ancak deney sırasında program kurulumu yapılmayacaktır.

Deney 1. Dinamik sistemlerin simülasyonu ve Aç-Kapa kontrolcüsü

  • Deney 1 iki kısımdan oluşmaktadır.
  • Bu deneye gelmeden önce PSpice ve Matlab/Simulink benzetim yetenekleri geliştirilmelidir.
  • Deney 1A kısmı için buraya tıklayarak ilgili çalışmaları hazırlayınız. Deney başlamadan bu kısmı teslim ediniz.
  • Deney 1B kısmı laboratuvarda gerçeklenecektir.
  • Deney 1B kısmında RC Devresinin aç-kapa (on-off) kontrolü yapılacaktır.
  • Deney 1B kısmının föyleri için buraya tıklayın.
  • Deneyin konusu aşağıda verilmiştir:
    • İki kapılı RC devresinin PSpice ortamında benzetimlerinin yapılması
    • Sistemin transfer fonksiyonunun bulunması ve Matlab ortamında benzetimlerinin yapılması
    • uA741 Opamp’ları kullanarak RC devresinin çıkış portunu belli bir düzeyde tutabilmek için aç-kapa (on-off) tipinde bir kontrolörün uygulanması

Deney 2. Oransal, Türevsel ve İntegral (PID) Kontrol Elemanlarının İncelenmesi

  • Bu deney kapsamında oransal, türevsel ve integral kontrolörlerin çalışma prensiplerinin incelenmesi, sisteme etkilerinin ayrı ayrı ve bir bütün halinde osiloskop yardımıyla gözlenmesi çalışmaları gerçekleştirilecektir.
  • Deney föyüne ulaşmak için tıklayın.

Deney 3. Oransal, Türevsel ve İntegral (PID) Kontrol Elemanlarının İncelenmesi 2

  • Bu deneyde, daha önceki deneylerde incelenmiş olan Oransal, Türevsel ve İntegral (PID) kontrolörlerin sistemdeki hataya karşı davranışları, geçici durumdaki ve sürekli durumdaki etkilerinin gözlenmesi çalışmaları gerçekleştirilecektir.
  • Deney ile ilgili ön çalışmaya ulaşmak için tıklayın.
  • Deney föyüne ulaşmak için tıklayın.

Deney 4. DC Motor Transfer Fonksiyonu ve Parametrelerinin Elde Edilmesi

  • Bu deneyde DC motordan alınan test verisi kullanılarak motorun transfer fonksiyonunun ve parametrelerinin elde edilmesi çalışmaları gerçekleştirilecektir.
  • Deney ile ilgili ön çalışmaya ulaşmak için tıklayın.
  • Deney föyüne ulaşmak için tıklayın.

 

Son Güncelleme: 25 Aralık 2015